Skip to content

Archief 2014

tijdmetersDavid Mitchell – Tijdmeters €24,95

In zijn laatste roman verweeft Mitchell het heden en verleden, en neemt de lezer zelfs mee naar een fictieve toekomst. Daarin heft hij in de laatste twee verhalen het vingertje over de wijze waarop we de aarde te grabbel gooien. Dat is echter geenszins storend. Ik heb de roman in het Engels gelezen (The Bone Clocks), maar de in december verschenen Nederlandse vertaling schijnt ook erg goed te zijn.

Als jong meisje hoorde Holly Sykes stemmen. In het begin van haar tienerjaren lijkt die ervaring voorbij. Mede dankzij dokter Marinus (weet u nog: uit Jakob de Zoet, twee eeuwen geleden!). In 1984, op vijftienjarige leeftijd, heeft ze een forse aanvaring met haar moeder en loopt ze weg van huis naar haar iets oudere vriendje Vinny. Zij treft hem aan met haar beste vriendin Stella in zijn armen, beiden naakt. Daarop besluit ze voorgoed de deur achter haar verleden dicht te trekken en een nieuw leven te beginnen. Tijdens die vlucht ontmoet Holly een vreemde oudere vrouw die Holly’s dorst lest op voorwaarde dat ze de vrouw asiel verleent. In de veronderstelling dat de vrouw, een zwerfster?, niet helemaal bij zinnen is, stemt Holly toe, met alle gevolgen van dien.
In 1991 lijkt een nieuw verhaal te beginnen. In eerste instantie is de link met Holly Sykes niet helemaal duidelijk. En zo zijn alle zes de verhalen, tot en met 2043, op zichzelf staand maar toch geheel met elkaar verweven. Holly Sykes blijkt wel degelijk het verbindende karakter. De stemmen die zij als meisje hoorde, blijken afkomstig van zogenaamde ‘Horologists’, tegenhangers van de ‘Anchorites’.  Beide groepen ‘mensen’ zijn onsterfelijk, maar ieder op een afzonderlijke manier. De ‘Horologists’ vanuit het goede, de ‘Anchorites’ door letterlijk de ‘zwarte wijn’ uit hun slachtoffer te drinken en zo diens leven over te nemen. Voor ze het goed en wel beseft, wordt Holly in de Grote Oorlog tussen de twee betrokken.
Tijdmeters is een ingenieus geconstrueerde roman zoals alleen Mitchell dat kan. Als je eenmaal doorhebt dat de verhalen zo knap met elkaar verweven zijn, waarbij steeds meer karakters in een verhaal samenkomen en je de invloed van de verschillende personen op elkaar ontdekt, kun je niet anders dan doorlezen. Juist deze tijd van het jaar leent zich er uitstekend voor deze vuistdikke roman in één ruk uit te lezen. Mitchell verdient het (en u ook).

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven,december 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

houtJeroen Brouwers – Het hout €19,99

Min of meer per toeval belandt Elbert Haman in het Franciscaner klooster Sint Jozef ter Engelen. In het uiterste zuidoosten van Nederland doceert hij Duits aan tienerjongens binnen de kloostermuren. Al snel wordt hem een nieuwe naam toebedeeld: broeder Bonaventura. Voor hij er erg in heeft, wordt hij opgeslokt door de broedergemeenschap. Daarmee is hij zijn burgerschap en bijbehorende vrijheden verloren en gaat hij voortaan door het leven als werkbroeder.
Het ontgaat Bonaventura niet dat er missstanden plaatsvinden in het klooster. De Duitser Mansuetus, tiran der gemeenschap en spion van de orde, voert een waar schrikbewind. Bij de minste of geringste ongehoorzaamheid ontbiedt hij jonge slachtoffertjes op zijn kamer en ranselt hen af met een stuk hout. Bonaventura en zijn medebroeders doen of hun neus bloedt: geen van hen schiet de jongens te hulp. Naast het geweld bestaat het vermoeden dat er ook andere zaken gebeuren die het daglicht niet kunnen verdragen. Maar zelfs de gedachte aan dit seksuele misbruik drukt Bonaventura steevast de kop in.
Als de inmiddels zesentwintigjarige Bonaventura na enkele jaren het klooster mag verlaten voor een bezoek aan de tandarts, kruist zijn blik die van een mooie jonge vrouw in de wachtkamer. Vanaf dat moment verdwijnt zij niet meer uit zijn gedachten. Een tijdje later, nadat hij weer een bezoek aan de tandarts heeft gebracht, komt hij de jonge vrouw weer tegen in het dorp. Ze stelt zichzelf voor als Patricia Delahaye. De twee voelen zich tot elkaar aangetrokken en Bonaventura volgt Patricia naar haar winkeltje, terwijl hij beseft dat hij zondigt tegen alle geboden van de kloosterorde.
Het smoesje van tandartsafspraken blijkt te werken om het klooster voor even te ontvluchten. Weer belandt ‘Boon’ bij Patricia thuis, dit keer tussen de lakens waar twee onstuimige lichamen in elkaar opgaan. Dan begint hij te vertellen, over de misstanden in zijn gemeenschap. Zij verzoekt hem bij haar te blijven, maar ‘broeder braafheid’ durft geen eigen keuze te maken en keert terug naar het klooster.
De grens van geweld tegen de minderjarige jongens in het klooster wordt nog verder opgerekt. Bonaventura doet een walgelijke ontdekking en eindelijk bereikt de verontwaardiging de grens die alles doet veranderen.
Met Het hout heeft Jeroen Brouwers een schokkend verhaal geschreven, een verhaal over verantwoordelijkheid, over schuld, maar ook een verhaal over liefde. Alleen al vanwege de krachtige stijl zou je dit boek moeten lezen.

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven,december 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.
solitudeJeroen Thijssen – Solitude €22,95

1979. Robert Bramme en zijn vijf jaar oudere broer Frank wonen in een kraakpand in Haarlem. Hun moeder is bij de geboorte van Robert overleden, hun vader is na diens vertrek naar de Koreaanse oorlog spoorloos verdwenen. De jongens groeien dan ook op bij grootvader Bramme. Als hij wegens een vorm van dementie naar een verzorgingstehuis verkast, ruimen de broers het huis van grootvader leeg. Daarbij stuiten zij op dozen vol geschriften, dagboeken, brieven en notities. Robert besluit hun geschiedenis uit te pluizen met de bedoeling er een boek over te schrijven.
1894. De broers Hendrik en Theo Bramme hebben zich aangemeld om te vechten in Indië. Ze weten nauwelijks waar ze aan beginnen. In Indië blijkt de wereld veel minder rooskleurig dan hen werd voorgespiegeld. Wonder boven wonder overleven zij menige opstand. Ten slotte kapen zij een waardevolle buit en deserteren min of meer uit het leger. De oudste, Hendrik, koopt een afgelegen plantage, Solitude. Theo neemt een noodlijdende krant over in Batavia, De Typhoon van Java. Langzaam maar zeker ontvouwt de geschiedenis van de familie Bramme zich voor de ogen van Robert en Frank.
1980. De broers besluiten naar Java af te reizen en hun rechten te doen gelden op het onroerend goed wat hun opa na de installatie van de Indonesische Republiek schielijk heeft moeten verlaten. Zij bereiken Solitude, waar de planterswoning nog in onberispelijke staat blijkt te verkeren. Daar doen zij een schokkende ontdekking.
Solitude is een prachtig verhaal dat zich grotendeels afspeelt in het Indië in de eerste helft van de vorige eeuw. De roman ademt dezelfde sfeer als Het land van herkomst (E. du Perron) of Heren van de thee (Hella Haasse). Een absolute aanrader voor liefhebbers van Indië-romans.

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven,december 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

opdebeekeGroet op de Beeck – Kom hier op dat ik u kus €19,95

Als tienjarig meisje verliest Mona haar moeder bij een auto-ongeluk. Nota bene in een Citroën DS, de enige wagen die ik tot twaalf jaar geleden heb gereden. Tja, toen was ik al verkocht. En als pa daarna een décapotable koopt (een DS cabrio), dan gaat mijn bloed helemaal sneller stromen.
Mona is dochter van een tandarts en een bitse moeder. In die zin is de jonge Marie, het nieuwe lief van haar vader, een uitkomst: Marie probeert zo goed en zo kwaad als het kan de kinderen uit het eerste huwelijk van haar man aan zich te binden. Met wisselend succes. Mona is regelmatig opstandig, haar broertje Alexander past beter in het gareel. Als echter Anne-Sophie wordt geboren, ontfermt Mona zich daar vol overgave over. De rust in het gezin keert daardoor weer, ondanks de uitbarstingen tussen de twee ouders.
We lezen de ontwikkeling van Mona tot jonge vrouw, een dramaturge. De sores van haar werk, de uitspattingen van het artiestenleven. Maar bovenal gaat het (weer) om relaties tot en tussen mensen. Als vader rond diens pensionering in het ziekenhuis belandt met een ongeneeslijke ziekte, worden de onderlinge relaties op scherp gezet. Marie blijkt een zeikwijf (excusez le mot) die vooral met haar eigen sores bezig is, Alexander blijkt zijn surrogaatmoeder wel erg in bescherming te nemen. En Mona? Zij ontdekt een geheim en ziet het licht. Zij neemt een besluit, waardoor zij zich niet meer laat kussen. Prachtig verhaal! Lees ook haar debuut (Vele hemels onder de zevende), waarvan een bespreking onder Archief op deze site (het is een van de eerste, dus helemaal onderaan).

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven,december 2014.
.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

Basis CMYKAntónio Lobo Antunes – Als een brandend huis €22,99

Er gebeurt niets in de laatste roman van António Lobo Antunes, Als een brandend huis. Slechts een situatieschets van een appartement in Lissabon met haar bewoners. Alles is namelijk al gebeurd. De auteur is de meester van de monologue interieur (een terechte quote van Bernlef over vorige romans van LA). Het is even wennen. Na een veertigtal pagina’s ben je echter verknocht en kun je niet anders dan doorlezen tot het verrassende einde. Proza van Nobelprijswaardig niveau! Als een brandend huis is een roman waarvoor je een dag vrij neemt als je het boek nog niet uit hebt. Schitterend!

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven,november 2014.

 

 

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

Norwegianwood_RS_V02.inddHaruki Murakami – Norwegian wood €15,00

Soms herlees ik een boek. Zo ook in dit geval. In dit coming-of-age verhaal worstelt student Toru Watanabe met de grote vragen die op een dergelijke leeftijd spelen: relaties. Watanabe is een jongeman die vooral aardig gevonden wil worden. Hij kan moeilijk nee zeggen. Naoko is zijn grote liefde, maar dat meisje heeft een relatie met zijn beste vriend Kizuki. Nadat de laatste op 17-jarige leeftijd zelfmoord pleegt, verdwijnt ook Naoko plotseling uit zijn leven. Na enige tijd blijkt dat zij in een inrichting is opgenomen. Watanabe bezoekt haar en neemt zich voor het meisje te redden.
Als niet lang daarna Midori opduikt, een fantasievol hip meisje, raakt Toru in verwarring. Hij kan niet kiezen tussen Naoko en Midori, totdat op zeker moment Naoko voor hem beslist.
Norwegian wood blijft een schitterende roman!

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven,november 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

egidiusMaria Stahlie – Egidius €19,95

Na verschijning van Bonita Avenue (Buwalda) sprak men ineens over De Grote Nederlandse Roman, in de traditie van The Great American Novel. Op een of andere manier worden alleen mannelijke auteurs eigenschappen toegedicht die zo’n great boek kunnen scheppen. Maar gelukkig is er dan Maria Stahlie. Met Egidius heeft zij de ware Grote Nederlandse Roman geschreven.

Annette van ’t Hoff is tien jaar als wij haar leren kennen. Het meisje houdt van zwemmen en aanbidt Enid Brigita en Mark Spitz. Het is 1972. Vol verwachting volgt zij haar idolen tijdens de Olympische Spelen in München. Tot die fatale dag, de dag van de zwarte panter, waarbij negen Israëlische sporters door een Palestijnse terreurbeweging worden vermoord. Ze is een gevoelig meisje, Annette, dat opgroeit met haar lethargische vader Henk (wiens tweede voornaam Egidius luidt), haar politiek links georiënteerde moeder Ellen, haar jongere zusje Pauline en broertje Max. Als Ellen weer zwanger wordt en de vrucht na twaalf weken – ‘het was maar een curettage, Annette’- laat verwijderen, breekt er iets in Annette. Ze had zelfs al een naam verzonnen voor haar nieuwe broertje: Egidius.
We volgen Annette in haar ontwikkeling. In eerste instantie wil ze medicijnen gaan studeren, puur om kinderen als Egidius te redden. Uiteindelijk wordt ze uitgeloot en start een opleiding kunstgeschiedenis. Daar grijpt het vuur haar, het witte vuur, waardoor schilderijen haar weten te raken tot op het bot, haar weten te raken zoals tot dan alleen (de gedachte aan) Egidius dat weet te doen.
Annette zet haar studie voort in de VS. Daar ontmoet ze haar echtgenoot, een man van Italiaanse origine. Al snel worden er zonen geboren, Aldo en Giu. Het gezin floreert. Het is een warm gezin, zo’n gezin waarin we allen geboren hadden willen worden. Annette krijgt haar eigen tv-programma, schrijft columns over kunst, is een vrouw van aanzien. Vanzelfsprekend kan dat niet duren. Er gebeuren onverklaarbare dingen: vader Henk is ineens in het niets opgelost, vader Henk, haar steun en toeverlaat, enkele weken voor Annette voor de eerste keer terugkeert uit de VS. En Dino ontvalt hen, haar geweldige, bonkige, schoonvader. Dino, die is teruggekeerd naar zijn roots in de laars van Italië, de grond van de ‘Naakte Zuiderlingen’. Langzaam maar zeker wordt de grond onder Annette’s voeten weggemaaid, met desastreuze gevolgen.
Egidius is van eenzelfde orde als Freedom (Jonathan Franzen); het is een van de beste boeken die ik in jaren heb gelezen.

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven,november 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

stem tamarDavid Grossman – De stem van Tamar €12,50

De vijftienjarige Assaf krijgt een vakantiebaantje bij de gemeente. Eén van zijn eerste opdrachten is het opsporen van de eigenaar van een hond. Volgens de chef van de afdeling zal de hond hem vanzelf naar diens eigenaar leiden. Daar dient Assaf een boete te innen van honderdvijftig shekel. De afdelingschef had gelijk: de hond leidt Assaf door heel Jeruzalem, waarbij de jongen achter het beest aanrent. Langzaam maar zeker ontsluit de wereld van de zestienjarige Tamar zich, eigenaar van de hond.
Enkele weken daarvoor heeft Tamar een beangstigend telefoontje ontvangen van haar oudere broer. ‘Haal me hieruit’, had hij gezegd, voordat er hoorbaar harde klappen vielen en de verbinding werd verbroken. Ze gaat op zoek naar haar broer en belandt bij een impresariaat, een soort handel in jonge, ontspoorde mensen met bepaalde talenten. Of is de organisatie een dekmantel voor een drugsimperium?
Langzaam maar zeker leidt de hond Assaf naar het meisje en voor hij het weet wordt ook Assaf in een levensgevaarlijke situatie gezogen.
De stem van Tamar is een spannend boek, waarin de onzekerheden en impulsieve daden van pubers worden blootgelegd; hun hang naar liefde en geborgenheid en de keuzes die zij maken zonder te beseffen welke gevolgen die kunnen hebben. Een aanrader.

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven,november 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

Haddon_Het rode huis stofomslag.inddMark Haddon – Het rode huis €15,00

Geloof het of niet, maar Het rode huis is nog beter dan het voortreffelijke Het wonderbaarlijke voorval met de hond in de nacht. In Het rode huis brengen Angela en broer Richard een weekje door in een vakantiehuis in Wales, ieder met hun gezin. Als tieners zijn Angela en Richard hun vader verloren, waarna moederlief aan de drank raakte. Richard is gaan studeren en arts geworden, Angela is een opstandige vrouw, mislukt in het leven. Nadat ten slotte hun moeder overlijdt, besluiten de twee met hun gezinnen een weekje bij te komen, bij te praten. Hadden ze dat maar niet gedaan…
Naast de volwassenen lopen er vier kinderen door het huis. Benji (5), Daisy (15) en Alex (17) zijn de kinderen van Angela, Melissa is de stiefdochter van Richard. Vooral bij Angela spelen spoken uit het verleden op. Ze is geobsedeerd door haar eerste dochtertje Karen, dat ze verloor bij de geboorte. Helaas zijn de anderen daar niet van op de hoogte. Alex geilt op Melissa – en krijgt haar tussen de lakens, wat eindigt in een koude douche – Daisy geeft in een emotioneel moment diezelfde Melissa een tongzoen. You fucking dike! Krijgt ze te horen, en haar leven valt in duigen. Melissa ontvangt een sms’je waarin wordt gemeld dat haar vriendinnetje zelfmoord heeft proberen te plegen vanwege een foto die Melissa met haar vrienden heeft gedeeld. Ondertussen toont Haddon de (onoverbrugbare?) afstand die tussen Angela en Richard is ontstaan sinds hun tienerjaren. En Benji? Hij fietst er vrolijk tussendoor, zoals een kind van vijf betaamt.
Het rode huis is een schitterende roman, waarin Haddon waarmaakt wat maar weinigen gegeven is: hij geeft ieder personage de juiste stem, hij laat ieder handelen zoals je dat verwacht van een persoon van die leeftijd, in de levensfase waarin hij/zij zich bevindt. Dat is uitzonderlijk. Het is weinigen gegeven zich zo te kunnen verplaatsen in mensen, van alle leeftijden, en hun dagelijkse beslommeringen zo prangend voor het voetlicht te brengen.

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven,november 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

teatroKees ‘t Hart – Teatro Olimpico €18,99

Wat een feest is dit boek! Twee opportunistische theatermakers hebben succes met een theatervoorstelling over Rousseau in Den Haag, Amsterdam, Delft, Groningen, Goes en andere wereldsteden. Succes in Nederland, op een gegeven moment zelfs met buitenlands bezoek in de zaal. Italianen spreken hen aan en vragen hun de voorstelling twee maal in het befaamde Teatro Olimpico in Vincenza op te voeren. Wow! Het Teatro Olimpico, Kees is er eerder geweest en hij laat Hein foto’s zien. Zij stemmen in en er volgen gesprekken met organisatoren, toezeggingen die steeds meer verwarring oproepen. Maar het Teatro Olimpico… Once in a lifetime!
Teatro Olimpico is een bijzondere roman, want een smeekbede aan een Nederlands cultuurfonds: we hebben hard geld nodig, het is allemaal misgelopen.
Italiaanse instanties zeggen allerlei fondsen toe, er worden (kleine) voorschotten betaald. Maar op welke partij moeten Hein en Kees nu varen? Politiek, zo vertelt men hen, is alles waar Italiaans cultuurgoed op is gebaseerd. Aansluiting bij de juiste partij, posities die van het ene op het andere moment kunnen veranderen. Zeg het maar. De ene Italiaanse adviseur stelt Hugo Cavalli voor als acteur, de ander Leonardo Rombai. En toch wordt het – buiten medeweten van de heren – Otto Muzi, de man die zij helemaal niet zien zitten. Bovendien raken de heren steeds meer in verwarring op welke adviseur zij nu moeten varen: continu dienen zich andere adviseurs, regisseurs, arrangeurs aan. En zo gaat het met alle rollen en functies: who the fuck are we dealing with?! Maar ja, een voorstelling in het Teatro Olimpico, dan kun je maar beter de kat uit de boom kijken. Eén ding staat vast: Rousseau zal in Teatro Olimpico opgevoerd worden, koste wat kost, toch?
Het is hilarisch te lezen hoe de mannen beetgenomen worden, terwijl je tegelijkertijd steeds meer compassie met hen voelt. De verschillen tussen de Italiaanse en Nederlandse culturele sector spelen op, de verschillen in landsaard. Hein en Kees, ze bedoelen het zo goed, je gunt hen het beste.
Buiten het feit dat dit een uitstekende roman is, staat de gekozen vorm als een huis: een brief aan een cultuurfonds om – achteraf – subsidie te krijgen voor een daadwerkelijk uitgevoerd project. Kosten/batenanalyse is een negatief saldo van bijna dertigduizend euro. Kunt u even bijspringen? Die laatste zin, daar eindigt de roman mee.
Na lezing van dit bijzondere relaas vraag ik u: wat zou u doen in geval u de macht heeft een subsidieverzoek te honoreren of af te wijzen? U kunt het Kees wellicht zelf eens vragen: hij komt regelmatig in café De Engel, aan de Markt in Delft. Kader Abdolah geeft daar zijn interviews, Nederlands beste (levende) dichter Arjen Duinker houdt daar eveneens bijna dagelijks huis. Koop eerst Teatro Olimpico bij Trude, juist om de hoek, vlak achter het stadhuis. Of schaf Arjens Buurtkinderen aan (U zegt dat u niet van poëzie houdt? Laat me niet lachen: deze schitterende bundel tilt u over de drempel en opent een nieuwe wereld). Drink daarna iets in De Engel (vanaf een uurtje of vier in de middag heeft u de meeste kans voor een rencontre met een van de heren schrijvers). Wie weet signeert een van de heren uw boek, vanzelfsprekend nadat u hen eerst een drankje hebt aangeboden, met een uitzonderlijke ‘opdracht’.

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven, oktober 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

papegaaiKader Abdolah – Papegaai vloog over de IJssel €19,95

Ik schrijf op deze site uitsluitend aanbevelingen, maar voor een stadgenoot maak ik graag een uitzondering. Het is een genot te luisteren naar Kader Abdolah. Die warme stem met dat Oosters accent, de poëtische zinnen die hij uitspreekt. Maar te lang kan ik hem niet aanhoren, dan begint de spreker me zelfs licht te irriteren. Datzelfde overkwam me bij lezing van zijn nieuwste roman.
Papegaai vloog over de IJssel is het verhaal van een groep asielzoekers die eind jaren tachtig, begin negentig van de vorige eeuw neerstrijkt in Zwolle en de dorpjes in de omgeving. Memed Kamaal, de hoofdpersoon van deze roman, is de nieuwe identiteit van een man die zogenaamd in het verzet zat tegen Saddam Hoessein. De man is echter onder valse voorwendselen Nederland binnengekomen.  Zijn dochtertje lijdt aan een ernstige hartkwaal en hij hoopt dat Nederlandse artsen het meisje kunnen redden. In zijn thuisland was Memed automonteur, een vak dat hij in Nederland weer oppakt zodra hij de kans krijgt.
Memed krijgt dankzij de dominee van Zwalk (jawel, dat dorp van Klazien het kruidenvrouwtje, die aanzienlijk aanwezig is in het verhaal) een woning naast de kerk. Door zijn ogen beschouwen we de vluchtelingen die tegelijk met Memed in de regio zijn gearriveerd. Daarbij heeft Abdolah zich niet kunnen inhouden: uit den treure beschrijft hij Nederlandse gebruiken en het verhaal hangt aan elkaar van cliché’s. Het stoorde mij bovendien dat Memed zijn hoofd tussen de dijen van iedere willekeurige vrouw probeert te steken om zo met zijn borstelsnor (…) haar verticale lippen te strelen. En wat is dat toch met die vrouwelijke vluchtelingen? Ook zij lusten er wel pap van, en dan met name in de armen van ongevoelige Nederlandse mannen, die steevast tot mishandeling vervallen.
Werd Ad van den Kieboom, de redacteur die Abdolah groot heeft gemaakt bij uitgeverij De Geus, te streng voor Kader? Is hij daarom verhuisd naar Prometheus? Wist Van den Kieboom Abdolah te behoeden voor overdrijving, wist hij hem tijdig de mond te snoeren, zo niet de redacteur van Prometheus. De laatste heeft Abdolah ogenschijnlijk de vrije hand gegeven, waardoor er te veel Kader Abdolah in het boek zit en het verhaal onder wollige woorden ten onder gaat.

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven, oktober 2014

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

jozefThomas Mann – Jozef en zijn broers €125,00

Een roman van bijna 1500 pagina’s valt niet in 300 woorden te vatten. Dus bij dezen schenk ik u er veel meer. Het boek in de (eerste) Nederlandse vertaling kost dan ook 125 euro, dus een stukje lezen vooraf kan geen kwaad.

In het najaar van 2014 verschijnt de eerste Nederlandse vertaling van Joseph und seine Brüder, een roman waaraan Thomas Mann van 1933 tot 1943 heeft gewerkt. De roman is gebaseerd op de hoofdstukken 27 – 50 uit het boek Genesis en geeft het verhaal weer van aartsvader Jakob en diens twaalf zonen (en een dochter). Mann heeft het in vier delen verpakt. Ik heb de Duitse versie gelezen, vanzelfsprekend, een prachtige uitgave van Fischer Verlag voor maar 25 euro. Nu voor het eerst in het Nederlands vertaald. Overigens: de eerste Duitstalige uitgave waarin de vier banden verenigd waren, is uitgegeven door Querido, Amsterdam.

Via een uitgebreide inleiding vertelt Mann over de relatie tussen mythen en geschiedenis. Ook bij de persoonlijke verhalen van de (Bijbelse) personen. Verschillende gebeurtenissen komen in meerdere overleveringen voor. Aldus probeert Mann het verhaal in het juiste licht te plaatsen en de lezer voor te bereiden.
Het eerste boek – De verhalen van Jakob – geeft een voorzet op de titel van het epos. Het boek begint met de relatie tussen Jozef, de op een na jongste zoon, en diens vader Jakob. Jozef is de eerstgeborene van Rachel, Jakobs grote liefde en zijn tweede vrouw. Rachel sterft in het kraambed bij haar tweede geboorte van Benjamin of Ben-Oni (“hij die zijn moeder doodde”). Jozef is dan acht jaar. Jakob kan dit verlies maar moeilijk verwerken. Hij ziet in Jozef zijn liefde voor Rachel voortbestaan. De knappe jongen wordt bevoorrecht en krijgt als enige van de kinderen een leraar toegewezen in de persoon van Eliezer. Deze wijsgeer leert hem lezen en schrijven en brengt hem de beginselen van de astronomie bij.
Al snel gedraagt de jongen zich als een verwend nest. Hij is een notoire klikspaan en intrigant, wat de verhouding tot de zonen van Lea, Jakobs eerste vrouw, er niet beter op maakt. Als dan ook nog eens blijkt dat Jozef de gave heeft in zijn dromen de toekomst te zien, zijn de rapen gaar. In feite is dit de inleiding tot het gehele epos.
Hierna volgen daadwerkelijk de verhalen van Jakob. De strijd met tweelingbroer Esau, zijn twaalf zonen die hij nauwelijks meer onder controle kan houden, de gewelddadige jongens Simon en Levi die hun sadistische wreedheden botvieren zodra zich maar een mogelijkheid voordoet en daarmee de hele stam in gevaar brengen. En Jakob? Hij kijkt ernaar, denkt er het zijne van en roept de Enige God, El Eljon, aan voor advies. Jakob sluit graag zijn ogen en laat het handelen aan anderen over. Zelfs als onder aanvoering van Simon en Levi een bevriende stam wordt uitgemoord, heft Jakob zijn handen en ogen slechts ten hemel. Mede dankzij de brute roofpartijen van zijn zonen, neemt de welvaart van de stam exponentieel toe. Jakob vindt dat normaal, aangezien El Eljon hem dat heeft voorspeld (de rijkdom die hij zal vergaren, niet de wijze waarop). Overigens bedriegt en belazert ook Jakob zijn familie. Al met al is het een opportunistisch zootje.
Als gevolg van verraad vlucht Jakob hals over kop. Hij is dan dertig jaar. Hij belandt bij Laban, broer van Jakobs moeder Rebecca. Aangezien de verre neef berooid arriveert, is de ontvangst allesbehalve warm. Laban biedt Jakob onderdak tegen voorwaarden: de neef dient als knecht voor hem te gaan werken, uiteindelijk vele jaren lang. Op slag wordt Jakob verliefd op zijn twaalfjarige nichtje Rachel, maar zoals eerder vermeld zit oplichting de familie in het bloed: zoals Jakob eens zijn blinde vader Isaak heeft bedrogen door zich voor te doen als Esau, zo wordt Jakob nu zelf slachtoffer van een persoonsverwisseling.
De verhalen van Jakob dwingt tot verder lezen.

Het tweede deel, De jonge Jozef, begint met Jozef op zeventienjarige leeftijd. Evenals zijn oudere halfbroers wordt hij geacht geiten te hoeden, maar vaak onttrekt hij zich aan zijn plicht om onderwezen te worden door Eliezer, of om ‘na te denken’. Daarbij groeit de afstand tot zijn halfbroers. Ondertussen wordt de schoonheid van de jongen door steeds meer mensen erkend en neemt deze bijna mythische proporties aan.
Eliezer zou de opperknecht van Abraham zijn geweest, terwijl hij dat ook van Jakob is. Eliezer is als het ware een man van alle tijden. Wederom speelt Mann hier met de relatie tussen mythe en geschiedenis. Abraham heeft zich weliswaar overgegeven aan de Allerhoogste, de Enige God, maar die God kan slechts in die zin bestaan doordat Hij van Abraham die erkenning heeft gekregen. Er bestaat geen God als niemand in Hem gelooft.
Terug naar ‘het heden’: Jakob noemt Benjamin steevast Ben-Oni, zoon van de dood, en mijd de jongen zoveel mogelijk. De band tussen Jozef, de lieftallige, en Benjamin is echter sterk. Benjamin kijkt tegen zijn oudere broer op en accepteert alles wat deze hem wijsmaakt, ook de dromen die hij zelfs niet aan hun vader Jakob durft te openbaren.
Opnieuw maakt Jozef misbruik van de liefde van Jakob: hij ontfutselt hem het prachtige gewaad waarin zijn moeder Rachel met Jakob is getrouwd. Dat gewaad is bedoeld voor ‘de eerste der tallozen’ uit de in wording zijnde stam. Maar Ruben, Lea’s eerstgeborene, is toch de oudste, de eerste? De oudere zonen spoeden zich van Schekem, waar zij de schapen weiden, naar Hebron, een reis van vier dagen. Zij zijn er van overtuigd dat Jozef het gewaad heeft gekregen in ruil voor het verraad dat hij ieder van zijn broers heeft aangedaan. Jozef gooit nog eens olie op het vuur door hen, in aanwezigheid van Jakob, een droom te openbaren: De zon, de maan en elf knechten – de broers – wachtten op hem, de uitverkorene, en buigen voor hem als hij zich in hun midden vertoont. Dit alles in de vorm van korenaren. Woedend vertrekken de oudere broers naar Schekem en nemen zich voor nooit naar Hebron terug te keren.
Jakob weet geen raad met de situatie. Uiteindelijk besluit hij Jozef naar zijn broers te sturen met de opdracht voor hen te buigen. Onderweg naar Schekem wordt Jozef bestolen. In zijn naïviteit presenteert hij zich onverwacht aan zijn broers, gehuld in zijn hemels gewaad. Daarop breekt de hel los: de jongens rukken hem het gewaad van het lijf, slaan hem bont en blauw en dumpen hem ten slotte naakt en geboeid in een leegstaande bron die zij daarna afdekken met een steen. Leven met Jozef is niet meer mogelijk voor hen. Eindelijk gedumpt, die klikspaan, eindelijk voorgoed verlost van de kwelling in hun leven.  Zij besprenkelen de resten van het gewaad met schapenbloed en zullen Jakob om de tuin leiden: zijn aarts lieveling is door een wild dier verscheurd.
In de bron komt Jozef tot inkeer. Eindelijk beseft hij dat zijn hoogmoed onvergeeflijk is. Bij toeval wordt hij na drie dagen ontdekt door enkele voorbijtrekkende handelaren. Zij nemen hem onder hun hoede. Als zij de broers tegenkomen, vertellen de broers hun dat de bewuste jongen een ‘hondsjong’ is die zij wilden straffen voor zijn leugenachtigheid en diefstal. De handelaren kopen daarop Jozef als slaaf en nemen hem mee.
Woorden kun je in twijfel trekken, maar een bewijs in de vorm van een bloed doordrenkt verscheurd gewaad laat geen twijfel mogelijk. Jakob is kapot van het verlies en gaat tegen God tekeer: waarom heeft Hij eenzijdig hun verbond verbroken? Of is hij, Jakob, zelf schuldig aangezien hij Jozef er in zijn eentje eropuit heeft gestuurd?
De tien zonen komen thuis (de jonge Benjamin was bij zijn vader achtergebleven), weten zich geen raad met de situatie en hebben allerminst de verlossing gevonden die zij hadden verwacht na zich te hebben ontdaan van Jozef. Mettertijd slijt het zeer. Vader en zonen zijn gedwongen samen verder te leven, in elkaars nabijheid, vervuld van schaamte, schuld en spijt.

De rest van het verhaal – Jozef in Egypte en Jozef de ziener – kan kort beschreven worden: in Egypte wordt Jozef aan het huis van een van de vertrouwelingen van de farao verkocht. Al snel maakt hij daar carrière, uiteindelijk tot huismeester. Maar wat gebeurt er als de vrouw des huizes verliefd op hem wordt? Dan word je veroordeeld, verbannen. Naar een gevangenis stroomafwaarts van de Nijl.
Het toeval wil dat binnen afzienbare tijd enkele edelen daar ook ingekwartierd worden, in die gevangenis in the middle of nowhere, in hun mooie kostuums, vanzelfsprekend ‘onschuldig’. Jozef wordt aangesteld als hun bewaarder, een bewaker die hen met respect kan behandelen, hen het idee geeft dat zij bevoorrechte gevangenen zijn. Beide gevangenen dromen, en Jakob weet hun droom te duiden. Achteraf blijkt de duiding juist, voor de ene gevangene funest, voor de ander een zegen. En die laatste man keert terug naar het hof van de farao en belooft Jozef de  farao van diens gaven kond te doen.
Al snel vergeet de man de belofte die hij Jozef heeft gemaakt gezien de juiste duiding van de droom. Totdat de farao droomt, en in paniek raakt. Al zijn dromenduiders kunnen hem niet helpen. In toorn vervalt de jonge god. Daarop herinnert de geredde gevangene zich die vreemde vogel, in de gevangenis aan de Nijl. Op stel en sprong wordt Jozef ontboden, gehaald per koninklijk vaartuig. En hij weet de droom van de farao te duiden: zeven vette koeien, gevolgd door zeven magere; zeven vette korenaren, gevolgd door zeven volledig uitgedroogde schellen. Alles komt in de opvolgende jaren uit zoals Jozef heeft voorspeld.
Binnen afzienbare tijd wordt Jozef benoemd tot farao’s ‘enige’ vriend. Alle egards vallen hem ten deel en het Egyptische volk ligt aan zijn voeten. De rest kent u wel, van die broers, van de hongersnood in het land van Jakob, en hoe de twaalf broers elkaar weer tegenkwamen in Egypte, wat dankzij Jozef grote reserves had opgebouwd.

Wat is er nu zo bijzonder aan deze roman? De stijl, de wijze waarop Mann je in die wereld weet te trekken. Alles zie je voor je, de woestenij, de bron waarin Jozef is gedumpt. Maar bovenal maakt Mann duidelijk dat ook ‘goede’ mensen zo hun keerzijde hebben, iets wat in de Bijbel nog wel eens wil ontbreken. Jozef was natuurlijk een ‘pisventje’ en een jongen die verdiende gestraft te worden. Mann neemt de lezer mee in de duistere wereld van het ontluikende Midden Oosten.

Ga ervan uit dat u circa veertig uur nodig hebt om dit epos te lezen. 125 euro is een hoop geld, maar in welk restaurant kun je veertig uur zitten voor 125 euro? Wedden dat het boek een betere investering is?

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven, oktober 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

roxyEsther Gerritsen – Roxy €10,00

Een nieuwe Gerritsen kan ongezien gekocht worden. Altijd waar voor je geld!
Roxy Rombouts (27) is getrouwd met Arthur, een dertig jaar oudere succesvolle filmproducent. Midden in de nacht wordt Roxy opgeschrikt door twee agenten die haar meedelen dat Arthur bij een ongeval is overleden. Het was niet zomaar een ongeluk: de auto van Arthur is op de vluchtstrook aangereden. In het wrak bevonden zich de naakte Arthur en een eveneens naakte stagiaire. Bham, die komt binnen, denk je dan. Zo niet bij Roxy.

Als zeventienjarig meisje is Roxy van huis weggelopen (vader truckchauffeur, moeder innig vriendin van de fles). Arthur heeft haar min of meer verlost uit haar verstikkende milieu. Ze krijgen een dochtertje, Louise. Roxy went snel aan het leven van luxe en glamour. Van de rode loper heeft ze op zeker moment genoeg. De levens van Arthur en Roxy spelen zich daarna dan ook deels gescheiden af.
Na het vernemen van zijn dood komt er een lading verantwoordelijkheden op Roxy af, zaken die de gemiddelde burger gewend is achteloos op te pakken. Zo niet Roxy. Zelfs de espressomachine kan zij niet bedienen. Daarom roept zij de hulp van deeltijdoppas (studente) Feike in en claimt ze Jane, de persoonlijk assistente van Arthur. “Nu ben je bij mij in dienst.” De afgelopen tien jaar is het Roxy gelukt aan de eisen die het leven aan een mens stelt, te ontsnappen. Die tijd is in een klap voorbij. Ze is niet in staat voor Louise te zorgen, geeft de driejarige in alles haar zin. Als een wildvreemde man haar aandacht geeft, gaat ze braaf als een loops teefje op haar rug liggen. Kindvrouwtje Roxy past even niet meer in de reguliere maatschappij.
Als haar vader en moeder besluiten enige dagen bij het gebroken gezin in te trekken, wordt de situatie te complex voor de jonge weduwe. Al die mensen die iets van je willen, die moeilijke vragen stellen. Op één zo’n vraag antwoordt Roxy, bij gebrek aan een zinnige reactie, dat ze op vakantie gaan. “Naar zee,” vult Louise aan. Feike, Jane, Louise en Roxy vertrekken naar zee, de Méditerranée. Onderweg raakt Roxy het spoor volkomen bijster. Op zeker moment doodt ze een leger illustere vijanden, terwijl de anderen liggen te slapen. Daaruit put ze zelfvertrouwen, voor het eerst sinds die gruwelijke mededeling van de politie. Maar als de volgende dag de reacties op haar daad losbranden, breekt ze als een klein kind. Op dat moment is er nog maar één uitweg: papa bellen.
Roxy is een ijzersterke roman. Zoals Arjan Peters, recensent van de Volkskrant, schreef: irritant goed geschreven.

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven, september 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

HB Efter VV v001indd.inddHanna Bervoets – Efter €19,99

Efter speelt zich af in de nabije toekomst. De wereld is verder gedigitaliseerd en mensen ‘gazen’ met elkaar (een soort chat 2.0). Liefde is een verdacht verschijnsel en dientengevolge wordt LAD – love addiction disorder – als een serieuze ziekte gedefinieerd. Er zijn zelfs speciale klinieken voor mensen, voornamelijk jongeren, met LAD. Een groot deel van de roman speelt zich af in een dergelijke kliniek.

De medicatie om LAD te bestrijden wordt toegediend in de vorm van pillen: Efter. Het medicijn kent echter bijwerkingen die nu eens gewild, dan weer ongewenst zijn.
In Efter treden negen personages naar voren die al dan niet bewust met de introductie en verspreiding van het medicijn te maken hebben. Daarbij spelen thema’s als verliefd zijn en zelfverrijking een belangrijke rol. Bovenal is Efter een roman over gevoelens van vriendschap en verbondenheid, en de zoektocht van pubers naar houvast in dezen.
In de eerste hoofdstukken duurt het even voordat ik de draai had gevonden: wie is wie nu ook weer, in welke relatie staat-ie tot wie? Als de personages zich eenmaal hebben genesteld in het brein, is Efter een boek wat je niet meer kunt neerleggen voordat je het uit hebt. Heerlijk, deze nieuwe Bervoets!

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven,september 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

fikryGabrielle Zevin – De verzamelde werken van A.J. Fikry, boekhandelaar €19,99

Wat is het heerlijk over een boekhandel te lezen en daar ‘jouw’ winkel in te herkennen. Fikry is de enige boekhandelaar op het denkbeeldige Alice Island, juist buiten New York City. In de zomer, als de toeristen het eiland overspoelen, loopt de zaak goed. Buiten die maanden is het sappelen. Ook dat ken ik van ‘mijn’ boekhandel, al liggen de verkooppieken iets anders. En dan Fikry: wie kent ze niet, van die eigenzinnige boekhandelaren, vooral die van kleine zaakjes, die weten wat wij zouden moeten lezen. Heerlijk, toch? Van die mensen die bijna weigeren bepaalde titels af te rekenen, omdat ze er hun neus voor ophalen. Meestal terecht overigens. Ze kunnen zonder die minderwaardige boeken echter niet bestaan. Wat een dilemma.

Zevin weet de liefde voor het boek(envak) op uitzonderlijke wijze te presenteren. Ik was verheugd twee titels van Tobias Wolff tegen te komen, een van m’n favoriete auteurs van korte verhalen. En eindelijk eens iemand die van dat genre in het algemeen houdt (vanzelfsprekend komt ook Alice Munro voorbij). Aan het einde komt de e-reader ter sprake, wat Fikry natuurlijk helemaal niets vindt. Wat jammer is, is dat de reden waaróm hij zo benauwd is voor e-readers niet wordt gegeven: van alle e-books die in Nederland verkocht worden, wordt minder dan 5% afgerekend. De rest bestaat uit piraterij, ofwel diefstal. Eigenlijk zou ik dat in kapitalen moeten schrijven, want ik merk dat steeds meer mensen in mijn omgeving, van mijn leeftijd, het de normaalste zaak van de wereld vinden boeken te stelen. Maar afijn, daar gaat dit boek dus niet over.
Zoals de achterflap vermeldt, is dit boek een ‘onvergetelijke liefdesverklaring aan boeken’, al had het voor mij nog wel een onsje meer mogen zijn in dezen.
Boekenliefhebbers, neem deze zin uit het boek ter harte: ‘Boekwinkels trekken goeie mensen aan.’ Maar ook deze: ‘Ik geloof niet in God. Ik ben niet religieus. Maar ik heb in mijn hele leven niets gekend wat dichter in de buurt van een kerk komt dan deze winkel.’
Ik ken zo’n winkel, gevestigd aan De Wijnhaven in Delft…

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven,augustus 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

couplandDouglas Coupland – Generatie A €19,99

Generatie A speelt zich af enkele decennia in de toekomst. De wereld is danig veranderd onder andere door het verdwijnen van bijen met als gevolg dat allerlei fruit niet meer beschikbaar is. Vijf jonge mensen – Harj, Sri Lanka; Zack, Iowa; Samantha, Nieuw Zeeland; Julien, Parijs; Diana, Ontario –  worden ongeveer tegelijkertijd gestoken door een bij. Wereldnieuws. In alle gevallen komt direct politie en leger in actie. De vijf worden geïsoleerd, hun woningen worden hermetisch van de buitenwereld afgesloten. Enkele weken worden zij in verschillende ziekenhuizen in coma gehouden en worden er medische experimenten op hen uitgevoerd. Na hun geïsoleerde verblijf worden de vijf verenigd op een eilandje bij Alaska onder aanvoering van wetenschapper Serge. Hij zal hen observeren en begeleiden.
In die dagen is de wereld verslingerd aan de drug Solon. Dit roesmiddel zorgt ervoor dat mensen volledig in zichzelf keren en lak hebben aan allen om hen heen.
Op het afgelegen eiland heeft Solon haar intrede nog niet gedaan, denken de jongelui, maar al snel blijkt dat een misvatting. De therapie van Serge bestaat eruit dat de vijf verhalen vertellen, fictie. Al doende ontdekt men het belang van boeken, de essentie van contact (waarbij Coupland tussen de regels stevige kritiek uit op sociale netwerken en de ‘functie’ die deze vervullen). Langzaam maar zeker ontdekken de vijf via die verhalen de kern van het probleem (Solon, het verdwijnen van de bijen op aarde). Daarbij krijgt de trip een onnavolgbare wending.
Zoals gewoonlijk heeft Coupland weer een bijzonder boek geschreven. De quote aan het begin van het boek, is een bijzondere, geschreven door Kurt Vonnegut in 1984: “Now you young twerps want a name for your generation?Probably not, you just want jobs, right? Well, the media do us all such tremendous favors when they call you Generation X, right? Two clicks from the very end of the alphabet. I hereby declare you Generation A, as much at the beginning of a series of astonishing triumphs and failures as Adam and Eve were so long ago.” En zo ziet Coupland in Generatie A de vijf jonge mensen: als het begin van een beter toekomst.

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven,augustus 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

rugeEugen Ruge – In tijden van afnemend licht €22,50

Wilhelm Umnitzer heeft in de dertiger jaren van de vorige eeuw communistische sympathieën, en dat terwijl Hitler en diens gedachtengoed hoogtij viert. Het lukt hem met zijn muze Charlotte Powileit naar Mexico te ontsnappen. In 1948 is hij eindelijk uitverkoren naar Duitsland terug te keren, op kosten van de partij. Hij gedraagt zich als een voorbeeldig socialist, zijn vrouw Charlotte wordt zelfs – zonder enige opleiding – uitverkoren een instituut te leiden. Wilhelm begint zijn eigen historie bij elkaar te verzinnen. Hij heeft met de groten uit het socialisme de weg bereid voor de nieuwe Duitse (socialistische) heilstaat. Zo denkt hij toch.
De zoon van Wilhelm en Charlotte, Kurt, is op zijn vijftiende naar de USSR gegaan en heeft met de soldaten gevochten tegen de nazi’s. Toch is er iets fout gegaan. Na vele jaren ballingschap mag hij terugkeren naar Duitsland, inmiddels DDR. Langzaam maar zeker bouwt hij een carrièrre op als wetenschapper (historiker). Kurt geniet van de eenvoudige dingen des levens, waaronder andere vrouwen dan zijn Oekraïense Irina.
Alexander is de zoon van Kurt en Irina. Hij leeft op zeker moment tussen Oost en West en weet op 1 oktober 1989 te ontsnappen naar het westen. Waaraan hij echter niet weet te ontsnappen, is de trek naar zijn geboorteland. Hij is een dwaler tussen twee werelden, een dolende die nooit zijn plek zal vinden.
Als laatste is er Markus, zoon van Alexander. Een opstandige jongeman die proeft aan extreem rechtse ideeën.
In tijden van afnemend licht toont de complexe relaties tussen mensen die met verschillende ideologieën opgroeien, de oprechte ideeën die elkaar zo in de weg zitten. Het geeft de wrijving weer – en dit is zeer zacht uitgedrukt – tussen familieleden die allen het beste willen, maar totaal andere verlangens en normen/waarden hebben. In tijden van afnemend licht is een magnifieke roman welke via familiaire verbanden de problemen weergeeft welke zijn ontstaan toen de DDR ineens bij de BDR werd gevoegd. Schokkend.
Ik heb het boek in het Duits gelezen (In Zeiten des abnehmendes Lichts). Hoe goed je een taal ook beheerst, altijd kom je voor verrassingen te staan. Zo las ik op zeker moment over de Techtelmechtel van Kurt met een dame tijdens een congres in Rusland. Techtelmechtel, zoiets als een slippertje. Schitterend woord, toch?
Met deze roman heeft Ruge de Alfred-Döblin-prijs gewonnen, evenals de Aspekte-Literaturprijs en de Duitse Buchprijs. Dat is meer dan onze Ako- en Librisprijs bij elkaar. Geen twijfel dus inzake kwaliteit.

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven,augustus 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

liefdeslevenAdelle Waldman – Het liefdesleven van Nathaniel P. (€ 19,95)

Nathaniel Piven – Nate – is een gewone Joodse jongen uit een van oorsprong Roemeens gezin. Hij blijkt een goede leerling en gaat studeren aan Harvard, waar hij omringd wordt door jongelui voor wie rijkdom vanzelfsprekend is. In die zin voelt hij zich minderwaardig. Pas als hij een meisje ontmoet dat hem serieus neemt, dat hem ontmaagdt, komt hij tot leven. Een leven waarin hij ‘de vrouw’ probeert te ontdekken, wat na enige jaren resulteert in afscheid van zijn muze Kristin.

Na Kristen heeft hij een jaar een relatie met Elisa, die aan al zijn voorwaarden voldoet: aantrekkelijk, ‘knap naar olympische maatstaven’, intelligent. Enige maanden nadat ook die relatie is gestrand, ontmoet hij op een feestje Hannah, ‘een slanke schrijfster met pronte borsten die er aantrekkelijk uitzag, al was haar gezicht nogal hoekig.’ Ze krijgen een relatie.
In eerste instantie lijkt Hannah de ideale vrouw. Nate heeft een boekcontract van vijf nullen gekregen, Hannah begint ook door te breken. Hij geeft haar regelmatig advies en de twee beleven hoogtepunten in bed. Maar hoe meer Hannah zich schikt naar de nukken van Nate, hoe verder zij zich van hem verwijdert. Schuldgevoel over zijn gedrag steekt de kop op, waardoor de relatie geen stand kan houden.
Tenslotte bindt Nate zich aan Greer Cohen, schrijfster van pulp, waarmee in het begin van het boek de vrienden van Nate de spot dreven: een voorschot van vierhonderdduizend dollar voor lectuur? Vanzelfsprekend is ook Greer een ‘lekker ding’. In tegenstelling tot Hannah weet zij Nate zo te bewerken dat hij niet meer van haar los komt.
Is dit boek een spiegel voor de man? Een handleiding voor jonge vrouwen? Wellicht beide. Gelukkig heb ik me niet door de titel laten afschrikken, al was er enige aarzeling voor ik het boek kocht. Chicklit? Geenszins. Ga het boek direct kopen (en in een adem uitlezen).

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven,augustus 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.
huwelijkslevenDavid Vogel – Huwelijksleven (€ 15,00)

Waarom kan een roman waarin slechts masochisme domineert zo intrigeren? Rudolf Gurtweil heeft goede vrienden: Dr. Astel, Ulrich, maar bovenal Lotte. Hij heeft geen cent te makken, maar dat mag de pret niet drukken. Een lening kun je altijd bij iemand afsluiten.Huwelijksleven speelt in de jaren twintig van de vorige eeuw. De lezer leert het Wenen van die jaren kennen. Samen met Gurtweil loopt hij door allerlei ‘gassen’, beschouwt hij het caféleven en ontmoet de hoertjes, onooglijke vrouwen die een man versteld doen staan. De roman heeft nauwelijks een plot, maar verdient het gelezen te worden. De beschrijvingen door Vogel, zijn gedachtenspinsels, zijn van een onweerstaanbare schoonheid. Er komt een hoop geneuzel voorbij, maar als je dat in de hier gebruikte woorden kunt vastleggen, is het een genot die te lezen.
De kleine Rudolf, een gemankeerd Joods schrijver, denkt het lot uit de loterij te winnen wanneer hij Thea von Takow ontmoet, een barones die geen cent blijkt te bezitten. Ze palmt hem in en, na een snel huwelijk, vernedert hem op onnavolgbare wijze. Regelmatig neemt ze de kleine (Rudolf) op schoot, af en toe pakt ze hem op en zwaait hem door de lucht. Rudolf denkt dat haar houding zal veranderen, als hij bespeurt dat zij zwanger is. Niets van dat al. Martin wordt geboren, een baby met een ‘stompneus’, en zal vroegtijdig overlijden. Intussen gaat Thea haar gang. Ze neukt zich een slag in de rondte (excusez les mots), vernedert Rudolf tot in het diepst van zijn ziel. Intussen kwijnt de mooie Lotte, dochter van een groot verdienend bankier, weg: Rudolf is haar ideaal. Maar de sukkel beschouwt haar slechts als een goede vriend. Dat haar gezondheid tanende is, wijt hij aan alles, behalve aan de werkelijke oorzaak: Lotte is verliefd op Rudolf en kan het niet aanzien hoe deze door Thea vernederd wordt. Als tenslotte bij Rudolf de schellen van de ogen vallen, is het te laat.
Huwelijksleven is een klassieke roman, prachtig geschreven, waarbij de uitvoerige uitweidingen het leesplezier eerder versterken dan hinderen. De roman is vergeleken met Kafka’s werk, en met Döblin’s Berlin Alexanderplatz (beste Duitse boek van de twintigste eeuw, volgens analytici). Ik vondHuwelijksleven vele malen beter dan de laatste.

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven, juli 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.
bervoetsHanna Bervoets – Alles wat er was (€12,50)

Je hebt een sensationeel wetenschapsprogramma op tv. Succesformule. Laten we een wonderkind interviewen, zo bedenkt de redactie. Via een rekenwedstrijd wordt het beoogde kind gevonden. Joeri, tien jaar oud. Wijsneus. In een realistische omgeving dienen de opnamen plaats te vinden. Een zondag, een lagere school, en dan een enorme knal.
Mist, niets dan mist rest buiten het gebouw. Ondoordringbare mist. Zeven volwassenen, een jongen van tien, in een schoolgebouw. Internet werkt niet meer, elektriciteit gelukkig nog wel. In het begin is de sfeer een beetje uitgelaten. Zenuwachtig ervaart men de spanning. Maar op zeker moment slaat vertwijfeling toe. Een van de acht houdt het na enkele dagen niet meer uit: ze wil naar haar kind. De anderen proberen haar tegen te houden, maar ze verdwijnt in de dikke grijze soep. Er wordt niets meer van haar vernomen, terwijl de achterblijvers stiekem hopen dat haar verdwijning hun redding zal zijn: ze bereikt wellicht mensen die hen kunnen vertellen dat het veilig is, veilig om het gebouw te verlaten.
De roman kent geen hoofdstukken maar dagen. Dag 91 wordt gevolgd door dag 5, dag 135 door dag 72. Door deze constructie wordt de spanning opgebouwd. Een schoolgebouw met enkele pakken pasta, rijst, een paar flessen wijn. Waarom zou je voedsel in school bewaren. Op zeker moment bestaat de maaltijd uit negen korrels rijst, per persoon per dag. Uitgeteld worden die korrels, letterlijk, altijd door twee personen opdat niemand in de verleiding komt te sjoemelen. De gegijzelden komen met elkaar in conflict. Er ontstaan relaties, positieve en negatieve, en er verdwijnen mensen.
Alles wat er was is een sterk verhaal over oerinstincten, over mensen en hun sterktes en zwakheden, over relaties en hoe die kunnen veranderen naar gelang de omstandigheden.

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven, juli 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

mersbergenJan van Mersbergen – De laatste ontsnapping (€ 18,90)

De laatste ontsnapping is een prachtige roman over vader/zoon-relaties. De tienjarige Deedee kent slechts de voornaam van zijn vader. Als de jongen ontdekt hoe hij toegang krijgt tot de bestanden in zijn moeders telefoon, pakt hij het apparaat op zeker moment, scrolt in de adressenlijst naar de naam Ivan en belt het betreffende nummer. Dan krijgt hij zijn vader aan de lijn. Zijn vader, die hij nooit heeft gezien, wiens stem hij nooit heeft gehoord. Dat is overigens wederzijds. Van het een komt het ander, via de vader van Ruben, Deedees beste vriendje. Mama Simone mag niets weten.
De ik-persoon en verteller is de vader van Ruben. Hij is onlangs op kantoor ontslagen. Langzaam maar zeker brengt hij Deedee en Ivan bij elkaar, via karate les. De verteller raakt in de ban van Ivan, de wijze waarop hij zich in leven houdt met een Houdini-act, het gemak waarmee de man vrouwen versiert en ze even snel weer dumpt. Samen struinen de twee volwassenen door nachtelijk Amsterdam. Terwijl Ivan een onvermijdelijke band opbouwt met Deedee, beseft de verteller dat hij alleen op zondag het vlees sneed en zijn kinderen niet heeft zien opgroeien. Krampachtig probeert hij datgene te bereiken met Ruben wat tussen Ivan en Deedee in slechts enkele weken is gerealiseerd: een innige band tussen vader en zoon.
Als beide mannen met de twee jongens naar Zuid Frankrijk reizen, waar Ivan zijn laatste Houdini-act zal opvoeren tijdens een festival, worden de verschillende relaties maximaal op de proef gesteld.
De laatste ontsnapping is een onmisbare roman voor vaders van zonen. En dat schuldgevoel na lezing? Gewoon meteen daarna een ander boek pakken en het is over.

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven, juni 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

pierOek de Jong – Pier en Oceaan (€ 15,00)

Soms eindigt een boek met een kater. Dat is mij overkomen bij Pier en Oceaan. Na de laatste pagina, bladzijde 804, wilde ik méér. Hoe is het Abel Roorda na 1971 vergaan? Boos was ik, op de auteur, omdat hij me in het ongewisse laat. Daarmee is direct geschreven wat over dit boek vermeld dient te worden: een dijk van een roman!
In Pier en Oceaan volgen we de familie Roorda, van de conceptie van Abel tot diens afstuderen aan het gymnasium. In eerste instantie speelt de roman zich af in Friesland. Vervolgens, nadat vader Lieuwe Roorda als rector van een lyceum in Zeeland wordt aangesteld, aan de andere kant van het land. Oek de Jong weet de zestiger jaren weer te geven als geen ander. IJzersterk is hij in het creëren van de sfeer uit die jaren, middels toen gangbare apparatuur, maar ook middels de verhoudingen tussen mensen die toen scherper waren omkaderd dan tegenwoordig. Voeg daarbij de onzekerheden van een adolescent, gevoeligheden van een aandoenlijk niveau, wederom gespiegeld aan die van de tegenwoordige tijd. ‘Das Leiden des jungen Abels’. Pier en oceaan is een meesterwerk, voor een bespottelijk lage prijs te koop. Stiekem hoop ik op een vervolg

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven, juni 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.
land 32Daan Heerema van Voss – Het land 32 (€ 19,90)

Een man wordt wakker in een duistere ruimte die hem volslagen onbekend voorkomt. Het blijkt zaal 32 te zijn, van een onbestemd complex. Is hij gegijzeld? Gevangen is hij zeker. Hij herinnert zich echter niets, heeft geen verleden om op terug te vallen. In eerste instantie bestaat het enige menselijke contact uit dat met zijn bewaker, Vrijdag, een oude man met een pezig lichaam, rottende stompjes tanden en een slepend been. Vrijdag voedt de man sporadisch, biedt hem uitsluitend het hoogstnodige. De hoofdpersoon ervaart langzaam maar zeker af en toe flitsen uit een verleden. Zo vermoedt hij dat hij Marlon Brando heet, maar de naam Stanley past hem eveneens. Op zeker moment komt hij erachter dat er zich nog een bewoner in het uitgebreide complex bevindt. Penny Lane, zaal 35. Ze is ziekelijk, lijdt aan een longaandoening (of is het kanker, zoals Vrijdag beweert?) en heeft zich geschikt in haar lot: gebonden aan het infuus waaruit glucose haar lichaam voedt. Vrijdag geeft Stanley de opdracht verhalen te schrijven voor Penny, opdat zij enigszins opfleurt. Hij kan daarmee bonnen verdienen, bonnen waarmee hij zich van bepaalde gunsten kan verzekeren. Die verhalen in het alomvattende verhaal maken deze roman tot een ingenieus experiment, waarbij Heerma van Voss je regelmatig op het verkeerde been zet. Die verhalen zijn ook het middel waardoor Marlon/Stanley langzaam maar zeker stukjes uit zijn verleden hervindt. Of herinnert hij zich het leven van een van zijn karakters? Schept hij zelf een verleden?
Het land 32 is een bizarre roman. Het boek eist je aandacht op, zeker gedurende de eerste honderd pagina’s. Daarna ben je in haar web verstrikt en kun je het niet laten liggen tot bladzijde 541, het eind.

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven, juni 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

Birk Omslag 10.04.2014•def.inddJaap Robben – Birk (€ 19,95)

Eén eiland, drie huizen, vijf mensen. Dat is de wereld waarin Birk zich afspeelt. Als de negenjarige Mikael Hammerman met zijn vader aan het strand is, schiet de jongen zijn rode voetbal per ongeluk het water in. Birk Hammerman, zijn vader, probeert de bal terug uit zee te halen, maar het laatste wat de jongen van zijn vader ziet, is diens bleke lijf onder water. Bij thuiskomst doet hij in eerste instantie of er niets aan de hand is, waarop moeder Dora moppert dat Birk altijd te laat is. Zo begint deze roman waarin een verstikkende moeder/zoon-relatie centraal staat.

Pernille Augusta en Karl, een visser, zijn de enige andere bewoners van het eiland. De oude Pernille overlijdt na een val van de trap, nog voor Birk voorgoed verdwijnt. In het huis van Pernille haalt de jongen herinneringen op aan zijn vader. Mikael leeft die eerste tijd in een fantasiewereld. In eerste instantie ziet hij zijn vader in vreemde verschijningen, maar naarmate hij ouder wordt, duikt zijn vader steeds minder in zijn fantasieën op. De jongen eigent zich het huis van Augusta toe, ontdekt een broedende meeuw op het bed van de oude vrouw en houdt de vogel in de slaapkamer gevangen. Als het meeuwenei eenmaal is uitgebroed, besluit Mikael het jong te dresseren. De jonge vogel is voor hem een uitlaatklep, waar hij zijn emoties werkelijk durft te uiten.
Visser Karl probeert de jongen in diens puberteit te begeleiden. Dat gaat hem redelijk goed af, totdat de man zich gaat interesseren voor Dora. Als Mikael getuige is van de ontluikende relatie, grijpt hij in, waardoor de verhoudingen op het eiland volledig naar de gallemiezen gaan.
Birk is een aangrijpend boek dat je in één adem uitleest.

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven, juni 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

waterspiegelTomas Lieske – Door de waterspiegel (€ 18,99)

Een zwaar gehandicapt meisje begint als vertelster van dit vreemde verhaal, wat zich afspeelt van 1939 tot pakweg 1985. IJkpunten zijn er slechts in het begin, de aanloop tot de Tweede Wereldoorlog. De vertelster bevindt zich met andere lichamelijk gehandicapten in een verpleeginstelling in Oostenrijk. Daar ontmoet zij de vijftienjarige Sebastian, voor het eerst in zijn eentje op reis in een wit uniform wat aan officieren uit de oorlog doet denken. Deze mysterieuze vertelster duikt meerdere malen in het verhaal op.
Na een rommelige reis belandt Sebastian in Oostenrijk, aan de Traunsee. Hij bivakkeert bij de familie Freundl, waar zijn oog direct valt op Eva, een meisje van zijn leeftijd. Eva is van oorsprong joods, op transport gezet vanuit Wenen in 1939. Een redding, met ambtelijke tegenzin geregeld door haar (nazi)oom Antal. Sebastian blijft hangen in de villa in Traunsee. Hij laaft zich aan de idyllische omgeving en er ontstaat een prille liefde tussen hem en Eva. Maar de plicht roept en Sebastian gaat studeren in Delft; Eva, afgestudeerd in zowel scheikunde als kunstgeschiedenis, volgt hem naar Nederland. Na afronding van de studie in Delft bloeit de liefde als nooit tevoren. Het stel vestigt zich in Leiden. Sebastian werkt voor verschillende bedrijven, maar vindt niet ‘het ware’. Totdat zich een klus in Spanje aandient. Enkele maanden van huis, veel geld verdienen, geen vuiltje aan de lucht.
In Spanje is Sebastian verantwoordelijk voor de aanleg van een stuwdam, een project waardoor enkele dorpen onder water zullen verdwijnen. Als de klus bijna is geklaard, is Sebastian getuige van een gruwelijke daad. Aangezien Hollandse collega’s daarbij zijn betrokken, besluit hij zijn mond te houden, wat de rest van zijn leven zal bepalen. Zeker is dat hij niet op de afgesproken datum bij Eva arriveert.
Door de waterspiegel is een bijzonder boek!

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven, mei 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

kochHerman Koch – Geachte heer M. (€ 22,95)

Ondanks het feit dat ik geen fan ben van Kochs proza, verdient Geachte heer M. een uitvoerige bespreking. Allereerst wisten zowel Koch als Ambo | Anthos de spanning op te drijven. Is het een aanval op de literaire wereld? In alle toonaarden ontkende Koch dat het boek een afrekening met zijn collega’s en in het bijzonder Harry Mulisch is. Gezien de karaktertrekken van de beroemde schrijver M., wiens succesvolste roman Afrekening is gebaseerd op de verdwijning van docent Landzaat, hebben we hier wel degelijk met Mulisch te maken. Maar wat mij bovenal intrigeerde: Geachte heer M. geeft een kijkje in de keuken van de schrijver. Hoe komt de gemiddelde literaire roman tot stand? Kun je zonder media en/of mensen om je heen wel een fictief verhaal schrijven? In hoeverre is fictie daadwerkelijk verzonnen?
Koch heeft een schitterend boek geschreven. Geachte heer M. is het verhaal van Herman, de scholier, met zijn liefje Laura. Twee zeventienjarigen die hun onschuld eerder verliezen dan hun lief is. En het is het verhaal van Nederlands succesvolste schrijver die parasiteert op verhalen zoals die van Herman en Laura. En dan, ruim dertig jaar later, brengt het lot Herman en M.  bij elkaar. Herman verwijt M. dat hij de feiten niet al te nauw neemt, zoals hij bijvoorbeeld een eigen interpretatie van de verdwijning van docent Landzaat heeft gegeven in diens succesvolle roman Afrekening. De inmiddels vijftigjarige Herman besluit M. gedoseerd de waarheid rond de verdwijning van Landzaat te vertellen. Druppelsgewijs, als titreert hij een vloeistof met een wankel omslagpunt.
Terugkomend op de door mij veronderstelde sneer naar het Nederlandse literaire wereldje: het kinnesinne onder de beroemde auteurs onderling is een genot. Verder vraag ik u wie de volgende personen (op een door Herman en M. bezocht boekenbal) zijn: “Een (vrouwen)gezicht waar twintig jaar twee pakjes Gauloises en twee flessen rode wijn per dag hun sporen hadden nagelaten”. “Dan had je C., ook ergens in de tachtig, die zijn ouderdom zo jongensachtig probeerde te dragen, als een paar afgetrapte, oude gymschoenen, een spijkerbroek met scheuren en veiligheidsspelden; hij vertoonde zich graag in recalcitrante kleding…”. Ik hoef u de namen van deze nog levende auteurs toch niet in te fluisteren? En wat denkt u van zijn nauwkeurige beschrijving van de bekrompen mores van de CPNB? Slechts twee consumptiebonnen per persoon , daarna sluit u maar in de rij voor de kassa aan. Kleinzieligheid ten top. Organiseer een feestje of blijf thuis, maar behoed onze auteurs voor Nederlandse krenterigheid. Ook in die zin biedtGeachte heer M. een interessante laag.
Ter afsluiting toch een punt van kritiek. Het dedain jegens docenten voortgezet onderwijs, door de hele roman vervlochten, is onterecht. Bevlogen docenten zijn wellicht de enigen die jongvolwassenen de interesse voor literatuur  nog kunnen bijbrengen.

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven, mei 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

PETTERSON_Twee_WT_DEF.inddPer Petterson – Twee wegen (€ 19,95)

Jim en Tommy komen elkaar in het eerste hoofdstuk in 2006 tegen. Jim als doodarme sukkelaar die op de hangbrug aan het vissen is om maar iets te eten te hebben, de brug die het eilandje Ulvoya met het vasteland verbindt. Tommy, rijdt hem in zijn nieuwe zilvergrijze Merdedes tegemoet, ziet hem voor het eerst sinds decennia, en herkent zijn beste vriend van veertig jaar geleden.
In de jaren zestig van de vorige eeuw groeien beide jongens op. Tommy’s moeder lost op zeker moment in rook op. De relatie met vader is rampzalig en als Tommy met een knuppel diens rechterbeen verbrijzelt, verdwijnt ook de laatste ouder. Samen met zusje Siri probeert Tommy het gezin (er is ook een zesjarige tweeling) zonder ouders bijeen te houden. Maar jeugdzorg grijpt in en plaatst hen bij verschillende gezinnen in het dorpje, gezinnen die niets met elkaar te maken willen hebben.
Jim groeit op met een moeder (vader is spoorloos). Hij is een excellente leerling, een kind dat we tegenwoordig hoogbegaafd zouden noemen.
Tommy en Jim zijn onafscheidelijk. Totdat er bij Jim een steekje losraakt en zij, op achttienjarige leeftijd, elkaar uit het oog verliezen.
Petterson weet als geen ander het ‘show, don’t tell’ adagium toe te passen. Als Jim en Tommy op leeftijd komen, in 2006 (beiden midden vijftig), beseffen zij beiden hoezeer zij ooit afhankelijk van elkaar waren. En zij verlangen terug naar die wederzijdse relatie, naar het onmisbaar zijn. Een verlangen naar die verloren afhankelijkheid, hoezeer hun beider levens zich ook totaal tegengesteld aan elkaar hebben ontwikkeld. Iets wat zij van elkaar niet weten.
Petterson schrijft sober maar groots. Uitgeverij De Geus heeft meer werk van hem vertaald, wat ik zeker ga lezen.

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven, mei 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

velJoost Vandecasteele – Vel (€19,95)

Tjonge, wat een huid, wat een gelik, geleuter en gelul. Letterlijk. Vel is een proeve van potentie, of is het toch het zoeken naar zekerheid, naar de vrouw bij wie de Man blijven kan? De Man, alleen al de naam van de hoofdpersoon, geeft een beeld van dit werk, karakteriseert het verhaal. De Man… Altijd een stijve, vrouwen als gebruiksvoorwerp, al zijn er die hem naaien. Na vluchtige lezing van dit boek zou je het als seksistisch kunnen betitelen. Maar als je nauwkeurig leest, toont Vandecasteele veeleer aan hoe zwak het mannelijk geslacht is. Naast alle veroveringen zijn er enkele vrouwen die de Man in niet mis te verstane woorden in de hoek zetten. Vrouwen die meer ballen hebben dan de Man.
Vel is een bizarre roman. Uitsluitend voor hen die tegen een seksueel stootje kunnen.

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven, mei 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

herfst van1-new+rug+kneep1.inddGabriël García Márquez – De herfst van de patriarch (€ 16,95)

Op 17 april 2014 is Nobelprijswinnaar García Márquez op 87-jarige leeftijd overleden. Hij beschouwde zichzelf vooral als journalist, een verslaggever met onnavolgbare fantasie. De dood van een groot schrijver heeft positieve kanten. Ineens is er weer volop aandacht voor diens werk. Ook ik besloot werk te herlezen. En dan niet voordehand liggende boeken als Honderd jaar eenzaamheid of Liefde in tijden van cholera. Nee, juist werk wat minder toegankelijk is. De herfst van de patriarch is zo’n boek.
Uitgeverij Meulenhoff prees deze roman destijds aan als “Een indringende beschrijving van het verschijnsel dictator in Latijns Amerika.” Daarmee doet men het boek tekort. In De herfst van de patriarch beschrijft García Márquez inderdaad het dagelijks leven van een dictator, de eenzaamheid van de despoot, zijn onzekerheden, zijn verlangens. Zijn hele volk speelt een rol om maar niet het gevaar te lopen ten onder te gaan aan de grillen van de dictator. Zijn hele entourage trekt een rookgordijn op, een schijnwereld, opdat de dictatuur in stand wordt gehouden. Op zeker moment is hij zelfs genoodzaakt de zee waar zijn land aan grenst te verkopen. Het water wordt in losse stukken meegenomen, waarna er niets rest dan een stoffige vlakte. De dictator merkt dat er iets in zijn leven niet klopt, maar kan er de vinger niet op leggen. Hij valt terug op zijn moeder, Bendición Alvarado, de enige die hij echt kan vertrouwen. En hij zoekt liefde, onvoorwaardelijke liefde; tevergeefs.
De herfst van de patriarch vereist aandacht. Zinnen beslaan zelden minder dan een pagina. Soms vergt een enkele zin tientallen pagina’s. Gekunsteld? Geenszins. Vermoeiend is het soms wel. Er zit een vaart in het verhaal die doet denken aan poetry slam waar geen einde aan komt. Maar wat kon García Márquez schrijven!

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven, mei 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

vlammenwerpersRachel Kushner – De vlammenwerpers (€ 21,99)

Reno groeit op in een trailerpark aan de rand van Reno in Nevada. Samen met haar moeder, haar oom Bobby en de neefjes Andy en Scott is haar toekomst op zijn zachtst gezegd onzeker. Gelukkig is Reno een daredevil:  op jonge leeftijd heeft zij leren motorrijden en ze heeft zich voorgenomen de snelste vrouw ooit te worden op de motor. Helaas, of juist gelukkig, komt zij bij haar poging ten val en ontmoet daardoor de familie Valera, bouwers van zeer snelle motorfietsen. Dit alles speelt zich af in de zeventiger jaren.

Kushner introduceert direct in de eerste hoofdstukken de andere hoofdpersonen in deze roman. Zoals Sandro Valera, een succesvol kunstenaar, veertien jaar ouder dan Reno. Zij krijgen een relatie en Reno volgt Sandro naar New York. Valera, behorend tot de motorfamilie, is beschaafd, ontwikkeld en intelligent. De kringen waarin hij zich begeeft zijn echter dubieus. Reno maakt kennis met de wannabees van het New York in die jaren: een hoop blabla, vluchtige relaties, ultiem uiterlijk vertoon.

Op zeker moment brengt Sandro een bezoek aan zijn familie in Italië. Voor Reno is het een uitgelezen kans de Valerafabriek te bezoeken en opnieuw een gooi te doen naar het snelheidsrecord. Het stel trekt voor enkele weken in bij de extreem rijke familie van Sandro, waar haar vriendje zich ineens van een andere kant toont. Als Reno hem betrapt met een nichtje Valera, vlucht ze overstuur in de armen van de ultralinkse jeugd in Italië. En deze heeft het vanzelfsprekend voorzien op rijke stinkerds als de Valera’s.
Vlammenwerpers is als een rit in een rollercoaster: fictie en werkelijkheid buitelen in razend tempo over elkaar. Uiteindelijk sla je het boek uitgeput dicht, maar van mijn leven had ik deze rit niet willen missen.

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven, april 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

huff

Philip Huff – Niemand in de stad (€ 12,50)

Twee jaren, een periode waarin Philip Hofman zich volop in het studentenleven stort, samen met zijn huisgenoten uit het Weeshuis aan de Prinsengracht, met uitzicht op de beroemdste kastanjeboom van Nederland, die van Anne Frank. De jongens zijn allen lid van ASC, het Amsterdamse Studenten Corps. De lezer maakt kennis met weerzinwekkende taferelen uit die cultuur, met de minachting die aan de dag wordt gelegd voor doorsneeburgers. Maar Philip Huff imponeert vooral door de wijze waarop hij vriendschappen typeert, via klare dialogen, recht voor zijn raap. Waarmee hij de strijd tussen vaders en zonen blootlegt, of juist het gemis daaraan. De jongens die worstelen met de gevolgen van hun gezuip, met de hormonen die ze maar niet onder controle kunnen krijgen. En de onmacht, het zoeken naar stabiliteit die zij in woord en daad beweren te bestrijden. Niemand in de stad is een dijk van een roman waarmee Huff de Dioraphte Jongerenliteratuur Prijs heeft gewonnen.

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven, april 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

delilloDon DeLillo – Onderwereld (€ 21,95)

Nu de verhouding tussen de westerse wereld en Rusland verkilt, nu de spanningen tussen Zuid- en Noord-Korea oplopen, is het goed een Great American Novel te (her)lezen uit het verleden. Onderwereld kent als rode draad het verhaal van Nick Shay, een handelaar in afval, en Klara Sax, kunstenares. In 1952 hadden zij een kortstondige verhouding. Hij was toen een 17-jarige jongen door wiens lijf de hormonen gierden, zij was een getrouwde tekenlerares van 37. Maar in deze magistrale roman spelen meer verhaallijnen, onder andere die van een honkbal. Cotter, een donkere jongen uit de Bronx, klimt op 3 oktober 1951 over de hekken om de wedstrijd van het jaar te kunnen zien, die tussen de Dodgers en de Giants. Hij slaagt erin de bal te bemachtigen waarmee Bobby Thomson de wedstrijd beslist, a shot round the world, in het voordeel van de Giants. Ook Edgar Hoover bevindt zich in het stadion. De wedstrijd interesseert hem minder dan het nieuws wat hij zojuist heeft ontvangen: de Russen hebben een geslaagde kernproef uitgevoerd.

Hoe beïnvloedt de kernwapenwedloop het alledaagse leven van de burgers? We volgen enkele gezinnen tot aan 1996. De verhaallijnen spelen zich grotendeels af in The Bronx, New York City, de wijk waar Delillo zijn leven lang heeft gewoond. Wat blijkt: ook al spelen de grootmachten het duivelse spel van superieure kernmacht, de burger ploetert voort, streeft naar kleine doelen die iedere keer zo ver weg blijken. Geniet van Delillo’s magnum opus. Maar laat eveneens tot u doordringen wat de kernwapenwedloop voor gevolgen kan hebben, een besef dat wij in al onze welvaart volledig uit het oog zijn verloren.

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven, april 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

eiland tweede gezichtAlbert Vigoleis Thelen – Het eiland van het tweede gezicht (€ 45,00)

In 1931 volgt de dan achtentwintigjarige Duitser Albert ‘Vigoleis’ Thelen zijn Zwitserse muze Beatrice naar Amsterdam waar zij een aanstelling als gouvernante heeft aanvaard. Spoedig echter zijn zij genoodzaakt te vertrekken; de moeder van Beatrice ligt op sterven in Basel en ook Beatrice’s broer Zwingli laat vanuit Mallorca weten dat zijn laatste uur is geslagen. Het stel besluit, in overleg met de Zwitserse artsen van moeder, Zwingli op te zoeken en te redden wat er te redden valt.
Op Mallorca blijkt Zwingli springlevend. Weliswaar is hij aan lager wal geraakt. In zijn isabellakleurige kledij (Thelen introduceert regelmatig woorden die ik nog niet kende, begrippen die hij vervolgens uitvoerig beschrijft) stelt Zwingli hen voor aan zijn knappe vrouw Pilar en haar elfjarige dochter Julietta. Zwingli heeft Pilar opgeduikeld in een bordeel en leeft nu met haar samen. Zij zuigt hem financieel en lichamelijk (…) leeg. Ook Beatrice en Vigoleis vervallen in armoede en leren het eiland van een heel andere kant kennen. Het idyllische Mallorca krijgt langzaam maar zeker een tweede gezicht.
Aan de hand van de belevenissen op het eiland leren we Vigoleis kennen als een goedzak, die zich op naïeve wijze laat bedotten. Die naïviteit is ook een bewuste keuze van de schrijver. Hij weigert partij te kiezen, of dat nu met politiek of religie te maken heeft, met rovers en hoeren of adellijke personen. Zelf noemt hij dat zijn inconsequente consequentie. De personen die zijn pad kruisen hebben allemaal echt bestaan en Thelen beschrijft hen zo oprecht mogelijk. Zo lezen we bijvoorbeeld over Thomas Mann, Hendrik Marsman en Menno ter Braak.
Het eiland van het tweede gezicht presenteert de memoires van Thelen gedurende de periode die hij en Beatrice op Mallorca doorbrachten (1931 – 1936). Dat verslag is op een manier geschreven waaraan ik moest wennen. De auteur schrijft zowel vanuit de ik-persoon als vanuit Vigoleis, regelmatig in dezelfde zin. Wanneer hij vanuit Vigoleis schrijft, krijgt de lezer als het ware de toegepaste memoires van Thelen opgediend.
Thelen schrijft lange zinnen, getooid met vele bijzinnen, en toont ieder detail dat er toe zou kunnen doen. Ook daaraan moest ik wennen. Maar op deze wijze ontkom je er niet aan in de huid van de auteur te kruipen. De eerste druk van deze roman verscheen in 1953 bij Uitgeverij Van Oorschot als Die Insel des zweiten Gesichts, in het Duits dus. Onafgebroken is het boek sindsdien leverbaar in Duitsland, terwijl het tot 2004 duurde voordat een Nederlandse vertaling verscheen. De verzorgde dundruk editie uit 2013 verscheen bij Uitgeverij Het Tweede Gezicht, Den Haag. Het eiland van het tweede gezicht is voor mij de meest bijzondere roman die ik ooit heb gelezen. Het is een verrijking van mijn literaire bagage.

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven, maart 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-..

apoArnon Grunberg – Apocalyps (€ 19,95)

De eerste romans van Grunberg, Blauwe maandagen en Figuranten, konden me weinig bekoren. Weliswaar was het knap dat zo’n jonge auteur direct aansprekende boeken schreef, maar mij waren ze iets te makkelijk, werk van een jonge man die zichzelf overschreeuwde. Hij bleef echter romans schrijven. De meeste lezers kennen Grunberg van zijn bekroonde romans De asielzoeker en Tirza . Sommig werk, zoals Onze oom, werd slecht ontvangen. Onterecht vind ik, want dat boek toont de waanzin van totalitaire regimes. Naast romans schrijft Grunberg columns en essays.

Weinig mensen weten dat Grunberg ook een uitstekend verhalenverteller is. Vaak verschijnen de verhalen in weinig gelezen literaire tijdschriften of, op zijn best, in Humo of Vrij Nederland. Gelukkig heeft uitgeverij Nijgh & Van Ditmar besloten 21 van die verhalen te bundelen in Apocalyps.
De verhalen zijn geschreven in de periode 2002 – 2013. Op het eerste gezicht is er weinig mis met de personen die deze verhalen de moeite waard maken. Uw buurman, partner of collega? Het zou zomaar kunnen dat die model hebben gestaan. Maar Grunberg houdt iedere keer weer een bizarre wending achter de hand. De hoofdpersonen blijken vreemde gewoonten te hebben, of streven onbereikbare doelen na. Dat weet de auteur zo krachtig te presenteren, dat het nauwelijks mogelijk is te stoppen met lezen, al staan de verhalen volledig los van elkaar. ‘Ga maar vast naar boven,’ heb ik regelmatig tegen mijn vrouw gezegd, ‘ik lees er nog eentje.’
Hoe lang is het geleden dat u een verhalenbundel heeft gelezen? Probeer Apocalyps en u bent verkocht!

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven, januari 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

mischaHans Münsterman – Mischa (€ 18,95)

Vanzelfsprekend komt u 20 februari 2014 naar de Literaire Salon met Hans Münstermann. Om daar maximaal profijt uit te halen, koopt u ruim voor die tijdMischa bij De Omslag, zodat niets u ontgaat tijdens die avond. U bent dan zo goed voorbereid dat u Münstermann kunt verrassen met die ene vraag: Heeft hij het gedaan? Maakt niet uit wat de auteur u antwoordt. Ik vermoed dat hij zal liegen…
Bij de boeken van Münstermann voel ik vaak enige schaamte. Aangezien veel van zijn werk autobiografisch is, voel ik me een voyeur, een ongenode gast. Nu kunt u terecht reageren met: “Dan had hij het maar niet op moeten schrijven.” Maar zo voelt het niet. Mischa is dan ook een verademing voor types als ik, aangezien het pure fictie is. Zo niet, dan heeft Münstermann me lelijk bij de neus genomen.
Rosa Weber is 65, ze heeft een gezond en gelukkig leven achter de rug. Haar twee zoons en die ene dochter hebben hun draai gevonden. Zo start deze roman. Rosa heeft zich opgedoft, ziet er stralend uit in haar zijden kledij. Ten slotte zal haar oudste, Christiaan, zo op visite komen. Maar als die maandagmorgen in december om kwart voor negen de deurbel klinkt, bevindt Rosa zich in luttele minuten in een rollercoaster zonder weerga. Deze morgen zal Christiaan niet komen, vertellen twee agenten haar.
In september van dat jaar is een tienjarig joch niet thuisgekomen. Massale zoekacties, mediatumult, het hele land spreekt van ach en wee. Haar zoon, de oudste met zijn goede baan? Dat ideale gezinnetje? Nee, Christiaan kan niets met de verdwijning van Mischa te maken hebben.
Wat Münstermann uitermate knap heeft gedaan is de keuze van het perspectief: vanuit Rosa Weber, ‘moeder van’. Het initiële ongeloof, de zoektocht naar bewijs dat haar zoon onschuldig is – werd dat kind maar gevonden, wie zegt dat het dood is? – het isolement waarin zij geraakt. Als Rosa maanden later Christiaan in de gevangenis mag bezoeken, lijkt bewijs inmiddels zijn betrokkenheid bij de verdwijning aan te tonen. Haar jongen, die keurige aardige kerel, is in de cel verworden tot een gesloten man, gebroken. Van onderlinge communicatie is geen sprake meer.
Nu keer ik terug naar het begin van dit stukje. Christiaan heeft het niet gedaan! Ik geloof er geen snars van. Volgens mij is het die andere zoon, Thomas, of misschien wel Tatyana, de vrouw van Christiaan. Maar Christiaan? Nee, meneer Münstermann! Heeft u het misschien zelf gedaan?

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven, januari 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

125 x 200 WTOrhan Pamuk – Het huis van de stilte (€ 15,00)

Sommige boeken verdienen een tweede kans. Bijvoorbeeld Het huis van de stilte, van Nobelprijs winnaar Orhan Pamuk. Het boek begint verwarrend, met een hoofdstuk geschreven vanuit de ik-persoon van een lilliputter. Recep, de dwerg, is de hulp van de hoogbejaarde Fatma. Tegenwoordig zouden wij hem een mantelzorger noemen. De oude dame haat Recep vanuit het diepst van haar ziel. Hij is ten slotte het product van een affaire die haar inmiddels overleden echtgenoot Selahattin had met een van de vrouwelijke bedienden, vijftig jaar geleden. Het tweede kind uit die affaire, Ismail, leeft gelukkig een eind van haar af, beneden aan de heuvel. De kreupele man verkoopt loterijkaartjes en heeft een zoon – Hasan – een jongen die Fatma gelukkig nooit meer ziet. Maar Recep is een ander verhaal: Selahattin heeft de dwerg ooit in huis gehaald, en nu is zij volledig afhankelijk van hem.
Om de doden eer te bewijzen, komen de kleinkinderen Faruk, Nilgün en Metin vanuit Istanbul op bezoek. Ieder neemt zijn eigen sores mee. De hoofdstukken worden geschreven vanuit een wisselende ik-persoon, waardoor je in de huid van de betrokkenen kruipt. Dat is niet altijd even prettig (maar wel een uitmuntende leeservaring).
Het huis van de stilte speelt zich af aan de vooravond van de militaire coup in 1980. Het volk is verdeeld tussen communisten en nationalisten. Hasan, een zeventienjarige jongen die het gevoel heeft dat hem onrecht is aangedaan door ‘die anderen’, de welgestelden, sluit zich aan bij de nationalisten. Zo probeert hij aanzien te verwerven evenals zelfwaardering. Vroeger speelde hij met Faruk, Nilgün en Metin in de grote tuin bij het huis van dokter Selahattin, zijn opa. Tegenwoordig keuren die linkse intellectuelen hem geen blik waardig. Als de drie kleinkinderen Fatma komen bezoeken, kruisen de sporen van Hasan en zijn vroegere speelkameraadjes elkaar met fatale gevolgen. Het huis van de stilte verdient het om (opnieuw) gelezen te worden!

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven, februari 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

Opmaak 1Maartje Wortel – Ijstijd (€ 17,90)

Eigenlijk hoeft een boek van Maartje Wortel geen betoog. Over tien jaar behoort zij tot ‘de grote vijf’ van de Nederlandse literatuur. Haar sobere stijl, teksten zonder polonaise die binnenkomen als een hoorspel, scheppen rust en ruimte in mijn hoofd. Met strakke penseelstreken schetst zij een wereld waarin verdoolde karakters op zoek zijn naar zekerheden in hun leven. Zo ook James Dillard.

James is op zijn achttiende door moederlief de deur uitgezet: zoek het nu maar zelf uit, jongen. Geholpen door een oneindig fortuin leeft hij in chique hotelkamers waar het hem aan niets ontbreekt. Hij drinkt (te veel), eet en verveelt zich. De liefde, waar hij zo naar hunkert, koopt hij af en toe, maar een vaste relatie met een normaal meisje vinden laat staan aanhouden, lukt hem niet. Op zeker moment lijkt hij daar ondanks alles in te slagen met Marie, een beschadigd type die even bizar – en toch zo geloofwaardig – is als James.

Dillards leven wordt overhoop gegooid als hij wordt gebeld door de redactrice van een uitgeverij met het verzoek een non-fictie boek te schrijven. Van het ene op het andere moment verandert zijn (gedachte)wereld. Wortel heeft ingenieus beschreven hoe James Dillards bestaan hierdoor wordt aangetast, hoe hij dankzij dit vreemde verzoek eindelijk volwassen kan worden, al is hij inmiddels een dertiger.

IJstijd is een uitstekende roman. Als Wortel blijft schrijven in haar huidige tempo, kunnen we in 2015 een nieuwe verwachten. Ik kijk daar nu al naar uit.
Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven, februari 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

barracudaChristos Tsiolkas – Barracuda (€ 21,99)

Wellicht kent u deze Australische schrijver nog niet. Als dat zo is, kunt u er snel iets aan doen. Zijn vierde roman, De klap, was een wereldwijde bestseller. En terecht. Een sterk verhaal over een familieruzie die eindigt in een groot drama ten gevolge van een klein incident tijdens een barbecue.

Barracuda is Tsiolkas’ vijfde. De roman handelt over de zoon van een vrachtwagenchauffeur en een kapster, een gezin dat laveert aan de rand van de armoede. Naast Daniel Kelly is er een jonger broertje en een jongere zus. Daniel blijkt goed te kunnen zwemmen en krijgt daardoor een beurs om te studeren aan een private school, ‘Cunts College’. Daar volgt hij een opleiding naast een intensief trainingsprogramma in het zwembad onder leiding van de Hongaarse coach Frank Torma. Danny zet zijn zinnen op een olympische medaille en wil daarmee proberen zijn familie uit de suburbs van Melbourne te zwemmen. Maar als het er echt op aan komt, faalt Daniel, die inmiddels de bijnaam Barracuda heeft gekregen van zijn bekakte teamgenoten. En dan valt zijn leven in duigen.
Barracuda is minstens zo goed als De klap. Tsiolkas’ vijfde roman heb ik in een adem uitgelezen. Unstoppable, zou men down under zeggen. Wederom heeft AMBO|ANTHOS de rechten voor Nederland verworven. Zij hebben me aangegeven ook de rechten voor deze roman te hebben verworven, maar de vertaling is nog niet voltooid en Barracuda verschijnt naar verwachting pas in het najaar van 2014 in het Nederlands. Dit boek kunt u wel in de Engelse uitgave bij Trude bestellen. Tsiolkas, onthoud die naam!

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven, januari 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

dangreY.M. Dangre – Vulkaanvrucht (€ 19,95)

De achterflap toont een jonge god, het neefje van Bob Dylan in diens jonge jaren. Tja, als je als 22-jarige debuteert, dan kun je je maar beter opperbest presenteren. Dat schept echter ook verwachtingen, en die lost de Belg Y.M. Dangre met zijn debuut in.
Vulkaanvrucht handelt over Robert, een gescheiden man die van Parijs terug verhuist naar Italië waar zijn ex is omgekomen en hij de zorg voor hun zoon op zich neemt. Maar voordat hij uit Parijs vertrok, ontmoette hij Séverine, een getrouwde vrouw met wie hij een affaire is begonnen. Zij volgt hem naar Italië. Ze heeft moeite met het gezinsleven dat Robert krampachtig probeert op te bouwen c.q. in stand te houden. Aangezien Séverine vooral met zichzelf bezig is, mede als gevolg van haar problematische jeugd, valt dat gezinsleven haar zwaar. Tegen wil en dank verziekt zij de sfeer.
Het is bijzonder dat Dangre Vulkaanvrucht heeft geschreven vanuit het perspectief van Séverine. Zo sympathiek is zij namelijk niet. Aangezien je je als lezer meestal met de hoofdpersoon vereenzelvigt, is het niet prettig als die hoofdpersoon geen aangenaam mens blijkt.
Mede dankzij dat rotwijf, excusez, heeft Dangre een prachtig debuut geschreven. Ik hoop nog veel van hem te mogen lezen in de toekomst.

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven, januari 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

Lief leven-GEB-35mm.inddAlice Munro – Lief leven (€ 22,50)

Sommige schrijvers kennen een duidelijk aanwijsbaar hoogtepunt. Daarna worden hun boeken minder. Er zijn ook schrijvers die zichzelf keer op keer overtreffen. De Nobelprijswinnaar van 2013, Alice Munro (1931), is zo’n auteur. In haar laatste verhalenbundel presenteert zij tien verhalen van gemiddeld 25 pagina’s ieder. Vooringenomenheid is een belangrijk thema, waardoor het leven anders kan lopen dan voorzien. Na die tien prachtige verhalen volgt een pagina getiteld ‘Finale’, een barre aankondiging, aangezien Munro inmiddels 82 is. Zij kondigt de vier verhalen die volgen aan als haar eerste en laatste autobiografische werk: “I belief they are the first and last – and the closest – things I have to say about my own life.” Daarin vertelt ze onder andere het verhaal waarin zij als 15-jarige enige tijd bijna dwangmatig haar 10-jarige zusje heeft willen wurgen, haar zusje waar ze zoveel van houdt op dat moment. Ze constateert dat er een bepaalde gekte in ieder van ons naar boven kan komen, een madness die we niet kunnen controleren. Met die gedachte in het achterhoofd is het interessantMischa van Hans Münstermann te lezen.
The Daily Telegraph schrijft in een bespreking van Dear life: “Lovers of her writing must hope this is not, in fact, her finale. But if it is, it’s spectacular.” Ik kan me daar volledig bij aansluiten.

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven, januari 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

SternThomas Heerma van Vos – Stern (€ 16,90)

Er zijn families waarbij kinderen met de pen worden geboren. Heerma van Voss is zo’n geslacht. Naast zijn oudere broer Daan, inmiddels een gevestigd auteur, verdient ook Thomas zijn sporen. Diens debuut ‘De Allestafel’ was opmerkelijk, zeker voor een schrijver van pas 19. Nu, hij was 21-22, heeft hij met ‘Stern’ een volwassen roman geschreven, waarbij de leeftijd van de auteur bijna ongeloofwaardig is. Hoe kan zo’n jonge vent zo’n boek schrijven?

In ‘Stern’ krijgt de onzekere Hugo Stern te horen dat hij met prepensioen moet. MOET. Meer dan twintig jaar is hij onderwijzer geweest van groep 4, de klas die leerlingen voorbereidt op de volgende klassen in het basisonderwijs maar daarenboven op hun leven. En dan wordt Hugo totaal onverwacht aan de kant geschoven, afgedankt. Probeer dan je draai maar weer eens te vinden.
Hugo is het resultaat van een kortstondig avontuurtje. Moeder en zoon klampen zich in St. Michielsgestel aan elkaar vast en Hugo groeit op tot een introverte geest die uitblinkt in het niet uiten van enige emotie. Na een mislukt avontuur in Londen vestigt Hugo zich in Amsterdam. Daar treft hij een vrouw, Merel. Samen adopteren zij een Zuid-Koreaanse zoon, ze noemen hem Bram. Op het moment dat Hugo met prepensioen wordt gestuurd, besluit Bram naar Seoul te gaan. Hij heeft juist zijn eindexamen gehaald en wil ontsnappen uit het ouderlijk huis, de omgeving van verstikkende schijn. Ineens heeft Stern zijn leven niet meer onder controle. ‘Stern’ is een duistere maar ijzersterke roman.

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven, januari 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

verbogtThomas Verbogt – Kleur van geluk (€ 12,50)

Geen andere schrijver slaagt erin zowel qua titel als qua omslag zijn boeken als upper chicklit te presenteren. En dat is eeuwig zonde, want Thomas Verbogt schrijft Literatuur met een hoofdletter. Er zijn nauwelijks hedendaagse Nederlandse schrijvers die zo ingetogen, zo respectvol, kunnen verhalen als Verbogt.

In ‘Kleur van geluk’ maken we kennis met Daniël Timmer, juist voor zijn zestigste verjaardag. Hij bezoekt het stadje in het oosten van Nederland, waar hij opgroeide. Herinneringen komen boven. Vriendschappen, en wat ware vriendschap betekent. We maken kennis met een in wezen teruggetrokken jongen, die liever ontsnapt in zijn eigen fantasiewereld dan de objectieve realiteit onder ogen ziet. In feite creëert Daan zijn eigen fictieve wereld, die voor hem écht is. Op knappe wijze integreert Verbogt heden en verleden van Daniël Timmer. Er gaat een enorme rust van Timmer uit, waarin je als lezer automatisch wordt meegezogen. Automatisch gaan je gedachten naar je eigen verleden, wat is mij overkomen toen ik opgroeide tot de mens die ik nu ben. Geniet van de melancholie die het werk van Verbogt kenmerkt, en van de prachtig meanderende zinnen die zo zeldzaam zijn in modern Nederlands proza.
Gun uzelf eens ‘een Verbogt’. Stap over de discutabele presentatie van zijn werk en lees ‘Kleur van geluk’. Het zal uw leven verrijken.

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven, januari 2014.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

sjonSjon – Uit de bek van de walvis (€ 18,95)

Als verzamelaar van het werk van Halldór Laxness was ik verheugd te vernemen dat er een jonge IJslandse schrijver is opgestaan die in de donkere traditie van ‘Het Ding’ schrijft. Sjón is vooral bekend als dichter, en misschien nog wel meer als tekstschrijver van de IJslandse popdiva Björk. Dit is zijn derde roman.

De geleerde Jonas Palmason is geboren in het derde kwart van de 16e eeuw. Hij is een nieuwsgierig mens en vergaart aldus kennis op de meest uiteenlopende terreinen. In de stijl van de Bandamanna saga maken we kennis met de gure omgeving waarin Jonas functioneert: het desolate, kale landschap, de overheersende rol van de elementen, het arme volk dat wordt geknecht door enkele tirannen. In dezen herkende ik de stijl van Laxness.
Waarom weet ik na lezing nog steeds niet wat ik van dit boek moet vinden? Zoiets is me niet eerder overkomen. Komt het door het verwarrende verhaal, door de vele nauwkeurige beschrijvingen van vogels, walvissen of door de verweven Bijbelverhalen? Aan de verzorging van het boek kan het niet liggen: die is prachtig.
In de zogenaamde ‘staart of het restant’, de laatste pagina’s van het boek, wordt Jonas evenals zijn Bijbelse voorganger, uit gespuugd door een walvis. Het is een magere verklaring voor de titel van deze roman.
Ik ben zeer benieuwd wat anderen van dit boek vinden (laat het Trude weten).

Wilt u deze titel bestellen? Klik dan hier!

© Eus Wijnhoven, januari 2014